Vanaf jongs af aan al had ik een klik met mensen met een verstandelijke beperking. Ik raakte altijd wel in contact of in gesprek: sowieso vaak in onze straat waar vanaf mijn 7e een dagbesteding was, maar ook gewoon bij de bushalte of in de bus, bij de bakker, op verjaardagen, in het winkelcentrum of gewoon in het voorbijgaan op straat. Wanneer ik zelf geen contact maakte, deden zij het wel.
Het was dan ook voor niemand een verrassing dat ik al jong besloot om – “later als ik groot ben” – in de GHZ (gehandicaptenzorg) te gaan werken. Zo gezegd, zo gedaan. Maar na vier jaar bleef ik nog steeds tegen dingen aanlopen en kon ik mijn draai niet echt vinden.
Ik besloot aan de slag te gaan als uitzendkracht om zo verschillende werkvelden en locaties te ervaren. Toen ik een tijdje veel op een bepaalde groep in de GGZ werkte, had ik een nachtdienst met een collega die het, elke keer dat we samenwerkten, een prima taakverdeling vond om mij als uitzendkracht vooral alle plees te laten boenen. Duur grapje, maar wat zij wou.
Die nachtdienst liep ze meerdere keren gefrustreerd langs. Om twee uur ’s nachts zat het haar zo hoog en ineens bleek ik op haar hiërarchische ladder gepromoveerd te zijn: ze kreeg de man die in de middag was opgenomen maar niet naar bed en ze vond dat ik het maar eens moest proberen.
Pissig zei ze: “Ik werk hier al ruim tien jaar in de nachtdienst en dít heb ik echt nog nooit meegemaakt!”
Ze zei dat het een norse, vreselijk drammerige en ook agressieve man was. Bij de vierde keer dat ze hem had gezegd dat hij moest slapen, had hij met een wekkertje in zijn hand gedreigd het ding naar haar hoofd te gooien, met de niet mis te verstane tekst: “Als je nóu niet ophoudt met zeiken?!!”
Ik klopte op zijn kamerdeur en hoorde een niet onvriendelijke stem ‘binnen’ zeggen. Toen ik eenmaal om het hoekje van de deur kwam, zag ik tot mijn verbazing helemaal geen norse en agressieve man. Ik zag een guitige man die in zijn pyjama op zijn bed stond.
“Hoi, ik ben Maaike, mag ik verder komen?’
Dat mocht.
Al snel begreep ik waarom hij op zijn bed stond. Trots verwelkomde deze kapitein me aan boord van zijn schip en ik voer met hem mee. Ik begon over het uitzicht en het weer en maakte een compliment over zijn schip: “Mooi schip!” En nog best groot, vond ik ook.
We kletsten wat. Toen zei ik hem dat het al voorbij twee uur in de nacht was en dat hij, zeker als kapitein en na zo’n lange dag varen, zijn slaap hard nodig had. Met een goeie nachtrust kon hij morgen weer sterk en uitgerust zijn schip verder én veilig varen.
Hij knikte.
Ik stelde hem voor om zijn anker uit te gooien, zodat hij kon gaan slapen. Hij lachte voluit en zei – alsof hij nog nooit iemand zóiets raars had horen zeggen – dat dat toch niet kon: “Daar is de zee hier toch veel te diep en te ruig voor!?” Daarbij: als hij niet door zou varen, was hij morgen ook niet op tijd bij zijn volgende bestemming.
“Oh ja, dat is ook weer waar,” gaf ik toe.
Toen vroeg ik hem hoe hij erover dacht dat ik het roer van hem zou overnemen. Tenslotte was ik hier toch al de hele nacht en ook nog in wakkere toestand, en dan kon hij slapen en zijn rust pakken tot de volgende ochtend.
En zo mocht ik het roer overnemen. Hij stapte z’n bed in en ging slapen.
Een kwartier later was ik weer terug bij mijn collega. Vol ongeloof staarde ze me aan toen ik zei dat hij in bed lag. Toen ze even later met eigen ogen had gezien dat hij sliep, vroeg ze hoe ik dit in hemelsnaam bij die agressieveling voor elkaar had gekregen. De clou was dat hij helemaal niet agressief was; zíj was gewoon veel te directief zijn kamer binnen gestormd om hem te vertellen wat hij moest doen.
Om meerdere redenen deed deze situatie me beseffen dat ik terug moest gaan naar de GHZ, op zoek naar een werkplek die op alle fronten bij me paste. Dit is me de afgelopen 16 jaar overwegend goed gelukt.
En nu ik niet zo lekker in mijn werkvelletje zit en mijn draai even kwijt lijk te zijn, is het niet verkeerd om hier weer eens bij stil te staan en te beseffen waarvoor ik het ook alweer doe.
** ‘Liefde voor mijn vak’ is eerder verschenen op hoevrouwendenken.nl **
Maaikeologie 